Zapewne każdego z nas przynajmniej raz w życiu zdarzyło się paść ofiarą oparzenia słonecznego, czy to w wyniku kąpieli słonecznych, czy też wizyty w solarium. Promienie słoneczne, pomimo że posiadają zbawienny wpływ na wiele funkcji ludzkiego organizmu, są również bardzo szkodliwe, szczególnie dla osób, które są na nie uczulone. Czym dokładnie jest alergia na słońce? Jakie są stopnie oparzeń słonecznych?
Uczulenie na słońce jest jednym z częściej występujących w Europie typów alergii. W przypadku uczulenia na słońce w roli alergenu nie występuje, jak to zazwyczaj bywa, czynnik chemiczny, a czynnik fizyczny, czyli promieniowanie ultrafioletowe. Najlepszą metodą walki z każdym typem uczulenia jest unikanie kontaktu z alergenem, jednak w przypadku alergii na słońce zdaje się to praktycznie niemożliwe, bowiem promienie słoneczne towarzyszą nam przez cały rok.
Objawów uczulenie na promienie ultrafioletowe może być bardzo wiele, ale do najczęściej występujących zalicza się:
różnego rodzaju wysypki (np. pokrzywki, zaczerwienienie, pęcherze),
swędzenie skóry,
złe samopoczucie,
dreszcze,
gorączka.
Rodzaj objawów oraz ich nasilenie uzależnione jest przede wszystkim od czasu ekspozycji ciała na promienie słoneczne oraz ich natężenia. Istotny również jest fototyp skóry, od którego uzależniona jest jej odporność na działanie promieni ultrafioletowych.
Jedną z najczęstszych reakcji uczuleniowych jest wysypka. Alergia na słońce prawie zawsze wiąże się z wysypką, która jest sygnałem, że w organizmie dzieje się coś złego. Do typów wysypek będących następstwem działania promieni ultrafioletowych zalicza się:
pokrzywkę słoneczną,
wielopostaciowe osutki świetlne,
wypryski fotoalergiczne,
wypryski fototoksyczne.
Pokrzywkę słoneczną uważa się za najpowszechniejszą formę wysypki. Alergia tutaj objawia się czerwonymi plamami oraz pęcherzami na skórze. Wśród wielopostaciowych osutków świetlnych wyróżnia się świerzbiączkę letnią oraz opryszczki ospówkowate. Pierwsze z nich charakteryzuje się zmianami skórnymi pod postacią rumienia lub pęcherzyków oraz uciążliwym swędzeniem. Drugie z kolei objawiają się wykwitami pęcherzykowymi i pęcherzowymi, podobnymi do tych występujących w czasie ospy. Wypryski fotoalergiczne występują w sytuacji, gdy np. zażywamy leki, które w wyniku kontaktu z promieniami ultrafioletowymi ulegają przekształceniu w inną substancję, stanowiącą alergen dla organizmu. Z kolei przyczynami wysypki fototoksycznej mogą być perfumy lub niektóre zioła, takie jak np. dziurawiec.
Oparzenia słoneczne są obok reakcji alergicznych jednymi z najczęstszych schorzeń wynikających z ekspozycji skóry na działanie promieni ultrafioletowych. Wyróżnia się trzy stopnie oparzeń słonecznych, które uzależnione są od poziomu oparzenia skóry. Warto pamiętać, że z najlżejszymi poradzimy sobie samodzielnie, jeśli jednak odczuwamy mdłości, zawroty głowy i mamy gorączkę – konieczna jest pomoc specjalisty.
Oparzenia pierwszego stopnia są najpowszechniejszą i jednocześnie najmniej groźną formą oparzenia słonecznego. W oparzeniu pierwszego stopnia uszkodzeniu ulega wyłącznie naskórek. Symptomami niniejszego oparzenia są zaczerwienienie, tkliwość i wysoka temperatura skóry. Przy tego typu oparzeniach zazwyczaj wystarcza leczenie domowe za pomocą ogólnodostępnych preparatów.
Oparzenie drugiego stopnia obejmuje naskórek i skórę właściwą, a jego objawami są bąble wypełnione płynem surowiczym, obrzęk i częściowa martwica naskórka. Przy tego rodzaju oparzeniu niezbędna jest wizyta u lekarza, który wdroży odpowiedni sposób leczenia.
Jest to zdecydowanie najgroźniejszy typ oparzenia, ponieważ uszkadza nie tylko naskórek i skórę właściwą, ale również tkankę podskórną i nerwy. Osoba będąca ofiarą oparzenia trzeciego stopnia nie ma czucia w oparzonym miejscu i wymaga długotrwałego leczenia. W niektórych przypadkach niezbędna jest hospitalizacja, szczególnie gdy oparzenia obejmują ponad 30% powierzchni ciała.